Żywienie psa - pełne kompendium wiedzy

Jakie są rodzaje psich karm?

Właściciele psów, którzy zastanawiają się nad wyborem gotowej suchej karmy dla psa, mogą początkowo czuć dezorientację przeglądając asortyment sklepów zoologicznych lub informację o rodzajach karm. Pojawić się mogą wtedy pytania typu:

• którą karmę wybrać? 
• która ma najlepszy skład?
• czy podawać mokrą czy tylko suchą?
• kiedy stosować karmę uzupełniającą?
• jaka będzie najlepsza jakościowo?
• lepsza droga karma czy tania?
• jaka karma dla alergika?

Żywienie psa - sucha karma

Pierwszym aspektem, którym należy się kierować planując żywienie psa i zastanawiając się nad wyborem karmy, jest oczywiście skład. Należy pamiętać, że im więcej mięsa w składzie karmy, tym jest ona lepsza jakościowo i dostarczy więcej wartości odżywczych niż o niewielkim procencie mięsa w składzie. Co więcej drugi wskazany wariant ma na etykiecie będzie miał wypisane również zboża i wszelkiego rodzaju ulepszacze, które w diecie psa nie powinny się w ogóle znajdować. Dlatego sprawdzanie składu karm jest obowiązkiem każdego właściciela. Podawanie wysokiej jakości karmy, odpowiednia suplementacja, wzbogacanie diety psa o warzywa z pewnością przyczyni się do jego dobrego zdrowia. Unikać należy wszelkich marketowych karm, które nie oferują niczego wartościowego organizmowi zwierzęcia, a mogą mu bardzo zaszkodzić. Podawanie tego typu karm można porównać do karmienia psa fast foodami lub gotowymi daniami, którymi żywimy się od czasu do czasu. Stąd tak istotne jest, aby wybierać karmę świadomie.

Wiemy, już, że karmy można podzielić na zdrowe (wysokiej jakości) i niezdrowe (słabej jakości. Jednak jak wygląda oficjalny podział? Jakie karmy stosować w żywieniu psa? Otóż karmy gotowe dzielimy na pełnoporcjowe i uzupełniające. Taka informacja często widnieje również na etykietach poszczególnych karm. Za karmy pełnoporcjowe uważa się karmy, które mogą stanowić jedyne pożywienie psa. Można takie karmy dla psa dostosować do jego wieku. W sklepach zoologicznych znajdziemy wiele dobrych karm przeznaczonych dla wieku, typu, wagi oraz preferencji (alergii) psa. Karmy pełnoporcjowe zapewniają też wszystkie potrzeby żywieniowe psa, natomiast karmy uzupełniające są pożywieniem, które ma dostarczyć energii i składników odżywczych. Nie są tak kompletne i zbilansowane jak pełnoporcjowe, więc mogą być dodatkiem, ale nie pełnoporcjowymi pożywieniem. Karmami pełnoporcjowymi są zatem, zarówno suche, jak i mokre karmy dobrze zbilansowane, za uzupełniające określa się bardziej smakołyki, przekąski stomatologiczne, czy wszelkiego rodzaju gryzaki, które również powinny być dobrej jakości. Dzięki temu, unikniemy późniejszych problemów żołądkowych, a przede wszystkim nazębnych u psa. Niskiej jakości karmy czy smakołyki, jak wspomnieliśmy mają szkodliwy wpływ na zdrowie psa, również mogą powodować gorszy wygląd sierści oraz pojawianie się kamienia nazębnego u psa (nawet, jeśli stosujemy szczotkowanie i odpowiednie preparaty).

Trzeba też pamiętać, że żywienie psa nie powinno ograniczać się do karmy, warto również wprowadzać od czasu do czasu do diety psa mięso surowe lub gotowane - wedle zaleceń weterynarza i delikatności żołądka psa. Jeśli podstawą żywienia psa są dobrej jakości karma, wzbogacona o warzywa i owoce, dostarczamy tym samym psu składniki niezbędne dla zachowania jego zdrowia oraz odpowiedniego funkcjonowania. Tymi składnikami są białka, tłuszcze, witaminy i minerały, które są niezbędne również w naszej diecie. 
Wiele z dobrych jakościowo karm dla psów zawiera w sobie też wyselekcjonowane oleje, naturalny błonnik oraz warzywa. Zróżnicowanie pod kątem smaków sprawia, że możemy dostosować naszą karmę nawet wobec najbardziej wybrzydzającego psa. Pełnoporcjowe karmy zawierają w sobie, zależnie od wariantu mięso: drobiowe (kurczak, indyk, kaczka) wieprzowe, wołowe, jagnięce, cielęce, dziczyznę oraz ryby.

Owczarek niemiecki 

W karmach tego typu składniki są odpowiednio mieszane i dzięki zastosowaniu prostych zabiegów technologicznych, jak choćby gotowanie na parze (karmy mokre) lub gotowanie pod ciśnieniem (karmy suche), powstają z nich smaczne, pożywne i odżywcze karmy. Rynek zoologiczny oferuje wiele wysokiej jakości karm, jeśli nadal zastanawiamy się, jaką karmę wybrać, a nie chcemy eksperymentować na żołądku psa, warto udać się na konsultację do lekarza weterynarii lub psiego dietetyka, aby pomógł nam w odpowiednim doborze karmy.

Zasady karmienia szczeniaków i psów dorosłych

Każdy pies wymaga pełnowartościowego sposobu żywienia. Szczenięta szczególnie ze względu na swój szybki wzrost. Dlatego tym bardziej powinny otrzymywać karmę wysokiej jakości bogatą we wszystkie niezbędne wartości odżywcze. Aby wspierać ich rozwój karmy dla szczeniąt powinny zawierać wysoce przyswajalne białko, składniki mineralne, takie, jak wapń, fosfor, magnez, cynk, żelazo, witaminę D, co pozwoli im na mocne kości i zęby. Pierwszym pełnowartościowym pokarmem jest dla nich przede wszystkim mleko matki. Po upływie 6-8 tygodni następuje tzw. osadzanie, czyli zachęcanie szczeniaków, by zainteresować się innym pożywieniem. Początkowo będa ciekawe zawartości miski poprzez zabawę lub zlizywanie pokarmu z łapek, dopiero z czasem przyzwyczają się do nowego sposobu jedzenia. 

W momencie, kiedy szczeniaki są w fazie osadzania, co trwa do dwóch miesięcy, podaje się im 4-6 porcji na dzień, po trzech miesiącach 4 porcje, zaś po 4-6 miesiącach do 2-3 posiłków dziennie. Po upłynięciu 6 miesięcy szczeniaki  powinny otrzymywać 2-3 posiłki dziennie, w wypadku psów bardzo małych (jak shih tzu) ii dużych (jak owczarek niemiecki, terier walijski) tych posiłków może być większa ilość. Nie wolno przekarmiać psa, aby przyspieszyć jego wzrost. Dlatego należy kontrolować ilość posiłków i ich rozmiar. Przejadanie się szczeniaka może doprowadzić do zaburzeń pokarmowych i upośledzenia tempa wzrostu, również przybierania na wadze. Zaleca się zatem początkowo podawanie niewielkich porcji. Warto sugerować się instrukcjami zamieszczonymi na etykietach karm lub skonsultować się z weterynarzem.

W przypadku dorosłych psów, powinny one jeść nie częściej niż dwa razy dziennie, najlepiej rano i wieczorem. Ważne, aby pory były regularne. Żywienie psa dorosłego powinno składać się w 70% mięsa, do 25% warzyw i owoców oraz około 5% zbóż. Seler, marchew, cukinia, dynia oraz rodzime owoce, jak choćby jabłka, gruszki czy jagody można starte lub ugotowane podawać psu z karmą lub surowym mięsem.

Pies i warzywa

Należy pamiętać, że pies nie powinien mieć pełnej miski przez cały dzień. Po pierwsze będzie to sprzyjać jego nadwadze, a po drugie długo stojąca karma będzie tracić swoje wartości odżywcze oraz walory smakowe. To również nie pozwoli psu na spokojne trawienie, ponieważ podjadać często jego żołądek będzie nieustannie w procesie trawienia. Nie powinno się też podawać psu jedzenia przed lub po wysiłku fizycznym, a dopiero po upływie 2 godzin, dzięki czemu pies nie będzie odczuwał zmęczenia i przejedzenia.

Porównanie wartości karm suchych i mokrych

Pełnoporcjowe karmy gotowe, zarówno w postaci suchej, jak i mokrej, to jak wspomnieliśmy wcześniej najczęstszy sposób żywienia psa. Właściciele zastanawiają się nierzadko, który rodzaj będzie bardziej odpowiedni dla ich psa. Czy podawać je osobno czy w wariancie łączone. Ten ostatni sposób żywienia pozwala na wykorzystanie z właściwości obu karma.

Jak wygląda porównanie karmy suchej i mokrej w praktyce? 

Otóż karma sucha dostarcza nawet do 4 razy więcej energii na 1 kg niż karma mokra, będąc źródłem kompletnego pokarmu. Dodatkowo wspomaga utrzymanie zdrowia jamy ustnej, usuwając mechanicznie kamień nazębny (w początkowej fazie. Jest też łatwiejsza w przechowywaniu.

Karma mokra, zaś przypomina składem najbardziej naturalnie zwierzęcy pokarm, dlatego psy chętnie ją spożywają. Co więcej jest mniej kaloryczna niż sucha, dlatego zaleca się jej spożywanie u psów ze skłonnością do tycia. Karma ta zaspokaja też większą część zapotrzebowania psa.

Czym jest dieta barf i jakie ma korzyści?

Dieta barf w głównym założeniu opiera się na żywieniu psa surowymi produktami naturalnego pochodzenia, czyli wyklucza wszelkie przetworzone rzeczy. W dietę barf wchodzi surowe mięso (w tym też podroby) z dodatkiem kości,  surowych warzyw i jaj. Nie stosuje się zbóż ani innych składników zwiększających ilość węglowodanów w diecie. Co więcej w trakcie żywienia psa za pomocą tej diety, wykorzystuje się mięsa różnego pochodzenia, również rybie. Wynika to z faktu, że jeden rodzaj mięsa nie dostarczy wszystkich składników niezbędnych do dobrego funkcjonowania organizmów, co w efekcie doprowadzi do niedoborów. Jadłospis psa musi być zatem urozmaicony.

Żywienie psa - dieta Barf 

Stosując dietę barf możemy kupić gotowe mrożone mięsa z dodatkami warzyw lub samemu przygotowywać jedzenie dla psa, określając porcje pożywienia. Jak wygląda udział procentowy produktów w diecie barf? Mięso i kości wraz z chrząstkami powinny stanowić 60% diety, podroby 20%,, warzywa i owoce – 15%, zaś jajka, drożdże czy skorupiaki tylko 5%. Stosowanie tego typu sposobu żywienia psa, z pewnością pozwoli dostarczyć mu w diecie wszystkich niezbędnych składników odżywczych.

Głównymi zaletami diety barf są:

• kontrola nad zawartością,
• duża ilość białka,
• dieta jest zdrowa dla zębów i dziąseł,
• dobre rozwiązanie dla alergików,
• mniejsze straty składników odżywczych,
• nadaje się dla psów otyłych lub cukrzyków

Jednak dieta ta powinna być stosowana wyłącznie przez opiekunów świadomych i mających wiedzę, jak odpowiednio żywić psa za pomocą tej diety.

Żywienie psa - Barf

Najczęstsze błędy w karmieniu psa

Każdemu właścicielowi psa zdarzyło się nieco nagiąć zdrowe żywienie psa, podając mu resztki ze stołu czy jakiś ludzki smakołyk. Jednak nie powinno to być codziennością. Szczególnie, że takie jedzenie może doprowadzić do opłakanych skutków. Pod żadnym pozorem nie powinno się podawać psu czekoladą, którą jest trująca dla jego organizmu. Podobnie jest z cebulą czy szczypiorkiem. Tak samo toksyczne dla psa są orzechy, rodzynki, a nawet winogrona. Owoce cytrusowe również mogą być szkodliwe.. Nie powinno się również podawać surowego mięsa niewiadomego pochodzenia, a zwłaszcza nie pierwszej świeżości, ze względu na znajdujące się w nim bakterie i pasożyty.

Żywienie psa - smakołyki 

Psy uwielbiają kości, jednak nie każde są dla nich odpowiednie. Zdarza się, że właściciele podają psom gotowane kości kurze, które mogą nie tylko uszkodzić jamę ustną, ale doprowadzić do niedrożności w przewodzie pokarmowym…a to w efekcie może skutkować nawet śmiercią zwierzęcia. Błędem, który pojawia się nagminnie w żywieniu psa jest karmienie psa karmami marketowymi, które jak wspominaliśmy mają bardzo zły skład i są porównywalne do ludzkich fast foodów czy dań gotowych. Nie tylko psy pracujące, ale i domowe wymagają żywienia bogatego w niezbędne składniki mineralne, witaminy, zdrowe tłuszcze i białko. Tak samo, psy duże, psy małe i psy rasowe.

Nieregularne posiłki to również częsty problem. Co może doprowadzić do rozregulowania żołądka psa, najlepiej karmić psa rano raz wieczorem, dzięki czemu pies przyzwyczai się do określonego trybu otrzymywania posiłków. Przejadanie psa to kolejny popularny błąd właścicieli. Porcje powinny być dostosowane do zapotrzebowania psa, wieku i jego wagi. Przekarmianie psa w efekcie doprowadzi również do otyłości.

Uleganie psu przy stole, któremu właścicielowi się nie zdarzyło?

Szczególnie, kiedy pies hipnotyzuje wzrokiem, aby dostać przysmak z talerza. Pomimo iż serce się kraje, nie powinniśmy ulegać psom. Tak samo zbyt często podawanie psich przysmaków nie jest korzystne dla zdrowia pupila.

Żywienie psa

Czy pies rasowy wymaga innej diety niż nierasowy?

Jednym z powszechnych mitów jest myślenie, że pies rasowy wymaga innej diety, jak pies nierasowy. Jednak nie jest to prawdą. Pies rasowy, tak, jak inne psy potrzebuje do prawidłowego funkcjonowania tych samych mikroelementów i innych składników odżywczych. Dlatego istotne jest, aby żywienie psa rasowego zawierało w swoim planie karmę mokrą i suchą oraz mięso wysokiej jakości bez żadnych ulepszaczy, konserwantów, a przede wszystkim, aby były świeże. Dieta powinna być zróżnicowana, dlatego musi obowiązkowo zawierać owoce, warzywa i tłuszcze oraz białka. Urozmaicenie diety psa pozwoli nie tylko na to, że pies będzie spożywał różnorodne jedzenie, dostarczając sobie tego, co niezbędne, ale też nie będzie znudzony, tak, jakby jadł  wciąż to samo.

Znaczenie wielkości psa w doborze diety

W żywieniu psa na ilość porcji i dobór diety wpływa wiele czynników, takich jak: rasa, wiek, wielkość, predyspozycje do alergii, dolegliwości. Trzeba pamiętać, że każdy pies ma swoje indywidualne potrzeby. Warto zastosować harmonogram, który ułatwi żywienie psa, unikając tym samym jego przejedzenia. Szczególnie, że zbyt częste i duże porcje mogą prowadzić do nadwagi u psa, zaś zbyt małe może powodować niedobór niezbędnych składników odżywczych, które pomagają psom zachować zdrowie. Jeśli nie wiemy, jak oszacować ile pies powinien spożywać pokarmu dziennie, warto zastosować odmierzanie na podstawie masy ciała psa. Trzeba też pamiętać, że mniejsze psy, jak shih tzu potrzebują mniejszych porcji pokarmu niż duże psy, jak owczarek niemiecki. 

Dlatego pierwszym krokiem jest określenie wagi psa. Specjalnie, aby pomóc właścicielom odpowiednio oszacować zapotrzebowanie psa na pożywienie, przygotowaliśmy harmonogram uwzględniając wagę poszczególnych typów psów:

Psy ras miniaturowych (poniżej 5 kg)

Rasy miniaturowe powinny jeść:

• 1/3 szklanki dziennie
• jeśli ważą 1 kg
• 1/2 szklanki dziennie
• jeśli ważą 3 kg

Małe psy (5-10 kg)

Małe rasy powinny jeść:

• 3/4 szklanki dziennie
• jeśli ważą 5 kg
• 1 szklanka dziennie
• jeśli ważą 7 kg
• 1 2/3 filiżanki dziennie
• jeśli ważą 10 kg

Średnie psy (15-25 kg)

Rasy średnie powinny jeść:

• 1 3/4 filiżanki dziennie
• jeśli ważą 15 kg
• 2 1/4 filiżanek dziennie
• jeśli ważą 20 kg
• 2 2/3 filiżanki dziennie
• jeśli ważą 25 kg

Duże psy (30-60 i więcej kg)

• Duże rasy powinny jeść:
• 3 filiżanki dziennie
• jeśli ważą 30 kg
• 3 1/2 filiżanki dziennie
• jeśli ważą 35 kg
• 3 3/4 filiżanki dziennie
• jeśli ważą 40 kg
• 4 1/4 filiżanek dziennie
• jeśli ważą 45 kg
• 4 1/2 filiżanki dziennie jeśli ważą 50 kg

Uwaga: Należy pamiętać, aby dodać dodatkową 1/3 szklanki na każde 5 kg, jeśli  pies waży ponad 50 kg.

Mamy nadzieję, że informacje zawarte w powyższym kompendium wiedzy będą pomocne i pozwolą właścicielom nie tylko na odpowiednie dobranie sposobu żywienia psa w każdym wieku, ale również uświadomią, jak wybrać dobrą i bogatą w wartości odżywcze karmę suchą i mokrą. A przede wszystkim nie popełnić wielu powszechnych błędów popełnianych przez właścicieli czworonogów. Po więcej wiedzy, zachęcamy do odwiedzania naszego bloga, na którym zamieszczamy więcej informacji o sposobach żywienia, tresurze, opiece i innych istotnych dla opiekunów tematach.

Hodowle psów rasowych ZKwP/FCI