​​Kompendium wiedzy: zakup rasowego psa

Pies: rasowy czy mieszaniec?

Podjęcie decyzji o posiadaniu psa jest tylko pierwszym etapem drogi, jaką musimy jeszcze odbyć. Pierwszą kwestią jest zastanowienie się, czy chcemy przyjąć pod swój dach rasowego psa z zarejestrowanej hodowli, czy mieszańca. W obu przypadkach sam proces wychowywania szczeniaka będzie dokładnie taki sam. Psy, niezależnie od rasy i pochodzenia, mają takie same potrzeby gatunkowe, które należy zaspokoić. Mieszaniec będzie potrzebował dokładnie tyle samo uwagi, spacerów i wizyt u weterynarza, co jego rasowy kolega. Z pewnością będzie do nas równie mocno przywiązany. Warto jednak mieć z tyłu głowy, że biorąc mieszańca, nigdy nie wiemy jaki będzie miał charakter, co z jego zdrowiem i jak duży czy mały pies z niego wyrośnie.

Welsh Corgi Cardigan - szczeniak. Zdjęcie hodowla Becorginal

Na zakup rasowego psa decydujemy się z kilku powodów. Pierwszy, to oczywiście cechy wizualne danej rasy. To właśnie one najczęściej zwracają naszą uwagę. Warto jednak zadbać o to, aby wygląd nie był jedynym kluczowym czynnikiem w decyzji o posiadaniu szczeniaka. Nie ma nic złego w tym, że mamy swoje preferencje. Zadbajmy jednak o to, aby wybór uwzględniał również przeznaczenie rasy, jej temperament, charakter oraz nasz styl życia. Ludzie mieszkający w miastach lub niewielkich mieszkaniach z pewnością stworzą lepsze warunki takim rasom jak maltańczyk, shih tzu czy buldog francuski niż większym psom jak np. amstaff. 
Rasowy pies jest również najlepszym wyborem, jeżeli chcemy, aby nasz pupil posiadał określone cechy. Wielu ludzi kupuje psa w konkretnych celach. Np. owczarek niemiecki będzie dużo lepszym stróżem niż labrador czy pudel. Świadczy o tym historia rasy i jej selekcja pod tym kątem od wielu pokoleń. Jest to również ogromne ułatwienie dla osób, które decydują się na psa po raz pierwszy: mogą wówczas wybrać jedną ze spokojniejszych ras.

Co gwarantuje zakup psa z hodowli zarejestrowanej w ZKwP?

• Posiadanie psa o konkretnych cechach fizycznych i psychicznych, które będą zgodne ze wzorcem rasy. Oczywiście, nawet w przypadku psów z wielopokoleniowym rodowodem mogą zdarzyć się odchylenia od wzorca, nigdy nie są one jednak bardzo duże. 
• Wiedzę o przodkach naszego szczeniaka, przebytych przez nich chorobach, badaniach, osiągnięciach wystawowych, wyszkoleniu. Możemy skontaktować się z właścicielami psów z danej linii, aby upewnić się, że posiadają one takie cechy, których szukamy u naszego przyszłego psa.
• Pewność tego, że w kluczowych tygodniach życia szczenię otrzymało odpowiednią opiekę i socjalizację, co przełoży się bezpośrednio na jego dalszy rozwój.
• Obniżone ryzyko wystąpienia chorób charakterystycznych dla danej rasy. W przypadku wielu ras u psów hodowlanych wykonywane są badania genetyczne, mające na celu wykluczenie możliwość wystąpienia chorób w liniach, a obciążone genetycznie psy nie są dopuszczane do hodowli.
• Wsparcie hodowcy i kontakt z nim, zwłaszcza w pierwszych etapach życia szczenięcia. Wiedza ta może okazać się bezcenna, jeżeli jest to nasz pierwszy pies.
• Prawo do wystawiania go i rozmnażania po wyrobieniu odpowiednich dokumentów.

Owczarek szetlandzki - szczeniaki. Zdjęcie hodowla Figa Ruminy (FCI)

Czego NIE gwarantuje nam zakup psa z zarejestrowanej hodowli w ZKwP?

• 100% pewności, że pies będzie zdrowy. Mimo ciężkiej pracy i szczerych chęci nawet w najlepszych liniach zdarzają się przypadki występowania chorób. Także szczeniak ze sprawdzonych i zdrowych linii może okazać się obciążony chorobą. Może również zachorować na choroby nabyte. Decydując się na psa z jakiegokolwiek źródła, musimy być przygotowani na to, że może być chory i będzie wymagał kosztownego lub długotrwałego leczenia.
• Tego, że pies będzie grzeczny i wytresowany. Tutaj cała odpowiedzialność spoczywa na naszych barkach. Dobry hodowca przygotuje szczeniaka do wyruszenia w świat, ale najcięższa praca czeka nas. Zestaw cech charakteru nie gwarantuje nam, że pies nie będzie niszczył mieszkania podczas naszej nieobecności, jeżeli zaniedbaliśmy naukę tego!

Pamiętaj! Obecnie w Polsce ze względu na Ustawę o Ochronie Zwierząt z 2012r. możliwe jest rozmnażanie zwierząt w każdej hodowli zrzeszonej w dowolnym stowarzyszeniu. Warunkiem przyjęcia do organizacji tego typu jest najczęściej uiszczenie odpowiedniej opłaty, natomiast nie wymaga się żadnych badań zwierząt, a ich rozród nie jest kontrolowany! 

Hodowle zarejestrowane w ZKwP muszą sprostać wielu wymaganiom: od badań przyszłych rodziców, zdobycia określonych ocen na wystawach, po wgląd do rodowodu do czterech, pięciu pokoleń wstecz, a czasem i testów psychicznych określonej rasy. Związek Kynologiczny w Polsce - ZKwP posiada również szereg regulacji, które gwarantują zwierzętom ochronę i odpowiedzialne rozmnażanie, jak np. odpowiednie przerwy między kryciem i ciążą u każdej suki, odpowiedni wiek psa, który nabędzie prawa hodowlane i zostanie dopuszczony do hodowli.  Zakup szczeniaka z hodowli zarejestrowanej w ZKwP zmniejsza prawdopodobieństwo przykrych niespodzianek do minimum. Zwiększa naszą pewność, że pies będzie taki, jakiego sobie wymarzyliśmy. Wspiera hodowców, dla których psy są prawdziwą pasją i miłością. Ponadto, ZKwP to jedyny związek w naszym kraju, który przynależy do FCI – Fédération Cynologique Internationale, czyli Międzynarodowej Organizacji Kynologicznej zrzeszającej hodowców psów z całego świata.

Coton de Tulear - szczeniaki. Zdjęcie hodowla RedStar

 

Wybraliśmy rasę. Co dalej?

Załóżmy jednak, że na tym etapie wybór rasy jest zamknięty, a my posiadamy swojego faworyta. Kolejnym krokiem powinno być jej dokładne poznanie. Zanim zaczniemy rozglądać się za hodowlą, warto poznać przedstawicieli danej rasy na żywo. W mediach społecznościowych działają grupy zrzeszające miłośników danych ras. Doskonałym pomysłem będzie umówienie się z właścicielami psów naszej ukochanej rasy na spacer i poproszenie o opisanie jak wygląda z nim dzień. Będziemy mogli również zobaczyć go na żywo, a także jego reakcje i zachowania, co pomoże nam upewnić się, że konkretna rasa jest dobrym wyborem. Jeżeli jesteśmy pewni, że dana rasa „to jest to”, możemy rozpocząć poszukiwania hodowli i wymarzonego szczeniaka.

Mastif tybetański - szczeniaki. Zdjęcie hodowla Guard of Kajlas

Hodowla psów rasowych. Jaką wybrać?

Wybór hodowli może okazać się kolejnym wyzwaniem na naszej drodze. Na początek warto zasięgnąć opinii innych właścicieli psów danej rasy. Nie bójmy się pytać o hodowców i hodowle. Dobra hodowla nie będzie miała nic do ukrycia, a opinie właścicieli psów pochodzących z niej będą pochlebne. Podczas przeglądania informacji o hodowli w sieci, szukajmy logo ZKwP – gwarantującego, że dana hodowla jest zrzeszona w oficjalnym związku. Warto wybrać kilka hodowli, zadzwonić i porozmawiać z hodowcami. Możemy wówczas opowiedzieć o swoich oczekiwaniach, zadać nurtujące pytania odnośnie rasy i upewnić się, że podjęliśmy dobrą decyzję. Zwracajmy uwagę na transparentność hodowców. Jeżeli na którekolwiek z naszych pytań odpowiada niechętnie lub nie chce udzielić pełnych informacji, może być to dla nas sygnał ostrzegawczy. Odpowiedzialni hodowcy zawsze udzielą wyczerpującej odpowiedzi na temat rodziców szczeniąt, badań czy warunków hodowli. Jeżeli mamy jakiekolwiek wątpliwości – poprośmy o pokazanie legitymacji członkowskiej, która potwierdzi przynależność do ZKwP.

Związek Kynologiczny w Polsce - pies rasowy

Gdzie szukać hodowli psów rasowych zarejestrowanych w ZKwP?

Nie wiesz, gdzie szukać spisu hodowli zrzeszonych w ZKwP? Jednym z rozwiązań może być skorzystanie z gotowych baz hodowli psów takich jak Look4dog. Jest to globalna aplikacja, która umożliwia znalezienie hodowli psów zrzeszonych w jednej z potwierdzonych międzynarodowych organizacji takich jak: nasz rodzimy Związek Kynologiczny w Polsce (ZKwP), American Kennel Club (AKC), Kennel Club in the United Kingdom - KC (UK), Canadian Kennel Club, czyli CKC, a ich rodowody uznawane są przez FCI.

Międzynarodowa Federacja Kynologiczna FCI

Pamiętaj! Ze względu na rosnącą popularność psów, jako towarzyszy życiowych, a także liczne regulacje mające na względzie dobro rozmnażanych zwierząt, często na wymarzonego psa musimy poczekać. Hodowle zazwyczaj mają ustalone plany hodowlane na dany rok. W zależności od tego ilu jest potencjalnych zainteresowanych danym miotem, możemy spotkać się z sytuacją umieszczenia nas na liście rezerwowej lub oczekującej. Jest to normalna sytuacja, która pomaga hodowcom w upewnieniu się, że potencjalny właściciel jest zdecydowany na przyjęcie psiaka, a jego decyzja jest przemyślana. Często w celu umieszczenia na liście rezerwowej hodowca może zażądać od nas uiszczenia zadatku lub zaliczki za szczeniaka. Jego kwota jest następnie odejmowana od finalnej ceny psa.
Dla wielu hodowców rozmnażanie psów jest misją i pasją, a szczenięta otaczane są miłością od pierwszych chwil na świecie. Nie powinniśmy zatem być zdziwieni, jeżeli spotkamy się ze szczegółowymi pytaniami odnośnie naszego stylu życia lub oczekiwań. Każdy hodowca pragnie, aby szczeniaki z jego hodowli wiodły szczęśliwe życie i były otoczone najlepszą opieką, wobec tego starają się wybierać im jak najlepszych właścicieli. Bardzo prawdopodobne, że przed podjęciem jakiejkolwiek decyzji hodowca przekaże przykładową umowę kupna-sprzedaży, abyśmy wiedzieli, jakie dokładnie są warunki zakupu psa. Przed podjęciem ostatecznej decyzji warto zaproponować odwiedzenie hodowli. Wówczas możemy ostatecznie upewnić się, że warunki, w których przebywają psy, są odpowiednie, ale również poznać bliżej hodowlę i jej idee. 

Zakup psa rasowego – formalności i dokumenty

Po podjęciu ostatecznej decyzji i wyborze hodowli pozostaje nam czas emocjonującego oczekiwania. Warto przeznaczyć go na przygotowanie się do przyjęcia szczeniaka pod swój dach. Skompletujmy wyprawkę, znajdźmy odpowiedniego weterynarza, przystosujmy mieszkanie. Warto również rozwijać się i kształcić w zakresie odpowiedniego wychowania szczeniaka lub znaleźć polecane przedszkole dla psów, w którym doświadczony trener pokaże nam, jak pracować z psem. Kiedy hodowca poinformuje nas, że piesek jest już do odbioru, pozostaje nam jeszcze kwestia dokumentacji, którą powinniśmy otrzymać razem ze szczeniakiem.

Książeczka zdrowia

Jest to podstawa. To właśnie z książeczki zdrowia dowiemy się o tym, czy piesek otrzymał obowiązkowe i właściwe dla swojego wieku dawki szczepionki i preparatu odrobaczającego. W wieku 4-5 tygodnia życia szczeniaki zostają odrobaczone, a koło 6-7 tygodnia zaszczepione na nosówkę i parwowirozę. Szczepienia w pierwszych tygodniach są bardzo ważnym etapem w życiu naszego czworonoga, gdyż zapobiegają wielu poważnym chorobom. Warto o tym pamiętać, ponieważ kolejne szczepienia będziemy już wykonywać my.

Metryka

Uwaga! Hodowcy zrzeszeni w ZKwP wydają dla każdego szczeniaka z miotu z metrykę. Jest to dokument uprawniający nas do wyrobienia psu rodowodu w jednym z oddziałów ZKwP w naszej okolicy. Informacja o tym, że zakupiony przez nas szczeniak opuszcza hodowlę z rodowodem, powinna być dla nas ostrzeżeniem, ponieważ to właściciel ma możliwość wyrobienia rodowodu (nie jest to obowiązkowe, ale wówczas pies nie będzie mógł brać udziału w wystawach).

Aby wyrobić rodowód, właściciel psa musi udać się do oddziału ZKwP z metryką szczeniaka i umową kupna. Następnie wymagane jest zarejestrowanie się jako członek ZKwP i opłacenie składki członkowskiej. Czas oczekiwania na wyrobienie rodowodu zwykle wynosi około miesiąca tygodni. Warto pamiętać również, że między 6, a 12 tygodniem życia miot powinien przejść przegląd hodowlany, a w razie naszych wątpliwości powinniśmy mieć możliwość wglądu do protokołu.

Metryka ZKwP - psa rasowego

Umowa kupna-sprzedaży

Warto pamiętać o tym, że legalnie działająca hodowla psów powinna być zarejestrowana nie tylko w Związku Kynologicznym w Polsce, ale również w Centralnej Ewidencji Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG) lub w Dziale Specjalnym Produkcji Rolnej, a hodowca powinien odprowadzać podatki do urzędu skarbowego. Naturalnym następstwem tego jest również tworzenie umowy kupna-sprzedaży pieska.

Umowa ta jest nie tylko dowodem nabycia psa z hodowli, stanowi również zabezpieczenie, jednakowo dla hodowcy, właściciela, ale przede wszystkim psa. W umowach tego typu hodowcy często określają dokładnie, jakie warunki bytowe ma mieć zapewnione zwierzę, najczęściej również zastrzegają sobie prawo pierwokupu psa w przypadku, w którym właściciel nie będzie w stanie dalej sprawować opieki nad nim. Wszystkie te punkty mają na celu zabezpieczenie psa od przekazywania przypadkowym ludziom. Umowa zabezpiecza również właściciela w przypadku, w którym nabędziemy psa z wadami wrodzonymi, które nie zostały zauważone przez hodowcę, a zostaną stwierdzone w pierwszych tygodniach jego życia w nowym domu. Jeżeli w umowie nie ma zapisu zabezpieczającego, warto zaproponować hodowcy umieszczenie go. 

Cena szczeniaka psa rasowego

Na cenę szczeniaka z hodowli wpływa wiele czynników, począwszy od popularności danej rasy, aż po cechy charakterystyczne dla każdego ze szczeniąt, które mogą różnić się ceną między sobą. Na chwilę obecną za psa rasowego z metryką trzeba zapłacić od 2 500 PLN wzwyż.
Mimo iż cena ta może wydawać się dla wielu ludzi wysoka, to musimy pamiętać, że wpływa na nią wiele czynników. Najczęściej jest to: koszt krycia, koszty badań i wyżywienia suki podczas ciąży, koszty badań i wyżywienia szczeniąt, wyprawki, ale przede wszystkim czas, wiedza i zaangażowanie hodowcy we właściwy start szczeniąt w samodzielne życie. Zbyt niska cena za szczenię (kilkaset złotych) powinna być dla nas natychmiastowym ostrzeżeniem. 

Na koniec pamiętajmy o tym, że odbiór szczeniaka zawsze powinien odbywać się w miejscu, w którym hodowla jest zarejestrowana, w obecności hodowcy, a najlepiej w okolicznościach, które pozwolą nam również zobaczyć sukę, inne szczenięta i resztę psów w hodowli.

Pierwsze dni szczenięcia w domu
Stało się, odebraliśmy naszego wymarzonego przyjaciela od hodowcy, komplet dokumentów wraz z metryką i książeczką zdrowia został nam przekazany i zmierzamy w stronę domu. Naturalnie jesteśmy podekscytowani, ale również zestresowani. 

O czym pamiętać podczas pierwszych chwil szczeniaka w nowym domu?

• Dla wszystkich to nowa sytuacja. Zarówno dla właścicieli, jak i psa. W wyprawce szczenięcia często znajdziemy kocyk lub szmatkę z zapachem suki i hodowli – zadbajmy o to, aby piesek miał ją do dyspozycji w swoim legowisku.
• Szczenię w pierwszych chwilach może czuć się niepewnie, piszczeć i szukać matki. To naturalne zachowanie i nie ma nic wspólnego z tym że piesek czuje się źle w naszym towarzystwie. Powinniśmy odwrócić jego uwagę zabawą i poczekać aż się zmęczy. Szczenięta się błyskawicznie przyzwyczajają do nowych warunków, jednak to zupełnie normalne, że pierwsze kilka dni może być dla nich trudne.
• W wyprawce znajdziemy również dotychczasową karmę, którą jadł szczeniak. Jeżeli nie otrzymaliśmy karmy, dopytajmy hodowcy jak żywione były szczenięta. Pamiętajmy, że zmiana sposobu żywienia powinna odbywać się stopniowo!
• Nie zapominajmy o całej wiedzy, którą zdobyliśmy, oczekując na psa i wprowadzajmy ją w życie od pierwszych chwil malucha w domu. Nie pozwalajmy na gryzienie po rękach i stanowczo wprowadzajmy zasady. To pomoże w nauce i socjalizacji psa.
• W razie jakichkolwiek wątpliwości nie wstydźmy się wykonać telefonu do hodowli i uzyskać odpowiedź na nurtujące nas pytanie. W takim przypadku nie ma głupich pytań, a nasze szukanie odpowiedzi świadczy tylko i wyłącznie o odpowiedzialności!
• Rozkoszujmy się tym cudownym czasem, bo szczenięta szybko zamieniają się w dorosłe psy!

Zakup rasowego psa – podsumowanie

Od podjęcia decyzji do przyjęcia pod swój dach szczeniaka może minąć naprawdę dużo czasu. W przypadku ras psów wykorzystywanych do sportów takich jak friesbee lub flyball lista oczekujących jest tak długa, że na miot trzeba czekać około dwóch lat. Podejmując tak ważną decyzję, nie powinniśmy kierować się pośpiechem, modą lub chwilową zachcianką. Musimy rozważyć wszystkie okoliczności, które mogą nas spotkać w życiu, a będą oddziaływać również bezpośrednio na czworonoga. To decyzja na kilkanaście lat, a podczas tych kilkunastu lat, niejednokrotnie możemy stanąć przed koniecznością pokrycia np. kosztownego leczenia pupila. Właściwie i odpowiedzialnie podjęta decyzja uwzględnia te czynniki i bierze je pod uwagę.
Zakup rasowego psa z hodowli otwiera nam również drzwi do realizowania wielu aktywności z naszym psem, na wielu różnych płaszczyznach. Możemy odkryć w sobie zamiłowanie do wystaw, rozwijać cechy użytkowe naszego psa lub po prostu nawiązać relacje z innymi właścicielami danej rasy w okolicy. A przede wszystkim, zyskujemy przyjaciela dopasowanego do nas i naszej osobowości, z którym każdy dzień jest cudowną przygodą!